Bursa Kaplıcaları ve Şifalı Suları
Bursa, şifalı su ve kaplıcaları yönünden tarih boyunca son derece zengin bir şehir olma özelliğini her zaman korumuştur. Ne var ki bu suların bir kısmı günümüze ulaşmış, bir kısmı da ulaşamamıştır. Bursa’nın şifalı sularının banyosunun yanı sıra içme, solunum yolları, sinir, eklem, kas romatizmaları, gut, aşırı şişmanlık, kadın hastalıkları, böbrek ve safra yolları hastalıklarını da iyileştirme özelliği bulunmaktadır.
Bursa, Roma döneminden itibaren şifalı suları ile ilgi çekmiş, Roma imparatorları Traianus (98-117) ve Hadrianus (117-138) dönemlerinde Bursa'da çeşitli yapıların yapıldığı ve Justinianus (527-565) zamanında da Çekirge'de hamamlar yapıldığı bilinmektedir. Bizans döneminde de hamam ve şifa kaynağı ılıcaların yapımına devam edilmiştir.
Bursa'nın kaplıca suları şehrin batısındaki Bademli Bahçe ve Çekirge yörelerinden çıkmaktadır. Her iki bölgeden çıkan suların kimyasal analizleri farklı sonuçlar vermektedir. Osmanlı döneminde Bizans devrinden kalan hamamların onarımı yapılmış ve yeni kaplıcalar inşa edilmiştir. Bu kaplıcaların en tanınmışları Kükürtlü, Eski Kaplıca, Yeni Kaplıca ve Koca Mustafa Paşa Kaplıcaları’dır.
Bursa şifalı sularından, kaplıca ve hamamlarından isimleri bilinip günümüze ulaşamayanlar; Vakıfbahçe Kaynağı, Zeyni Nine, Horhor Kaynağı, Havuzlu Park, Garipleraltı kaynağı, Cin Hamamı, Küplüce Kaynağı, Kükürtlü Kaynağı, Yeni Kaplıca, Kaynarca Kaynağı, Kara Mustafa Kaynakları, Şeyhi Bahçesi Kaynağı, Kabak Eşref Bahçesi Kaynağı, Bekar Hamamı, Armutlu Hamamı, çekirge Hamamı, Boyugüzel Kaplıcası ve Van Hamamı’dır. Günümüze ulaşabilenler ise; Armutlu Kaplıcaları (banyo, içme ve çamur olarak romatizma, gut, aşırı şimanlık, kadın, deri ve idrar yolları hastalıklarında kullanılmaktadır), Oylat Kaplıcası (banyo olarak romatizma, deri ve kadın hastalıklarında kullanılmaktadır), Çitli Maden Suyu (içme olup, mide, karaciğer, idrar yolu hastalıkları, safra ve böbrek taşları ile kum dökücü olarak kullanılmaktadır), Bakmaca Maden Suyu (hazmı kolaylaştırıcı, mide, bağırsak, idrar yolu ve karaciğer hastalıklarında kullanılmaktadır), Ekşi Su’dur (hazım bozukluklarında içme olarak kullanılmaktadır) .
Bunların yanı sıra Keleşpınar Ilıcasının banyo olarak kullanıldığında vücudu rahatlatıcı etkisi vardır. Meneviz İçmesi’nin hazmı kolaylaştırıcı, Ağaçhisar Ilıcası ve Çamuru’nun ağrılı hastalıklara, uyuz başta olmak üzere deri hastalıklarında, Ilıcaksu, Sağdat Ilıcası’nın ağrılı hastalıklarda, Şükriye Çamuru’nun uyuz ve deri hastalıklarında etkili olma özellikleri bulunmaktadır.