KOZA HAN

Hakkında

Bursa Ulu Camisi ile Orhan Camisi arasında bulunan Koza Hanı’nı, Sultan II.Beyazıt’ın İstanbul’da yaptırdığı Beyazıt Külliyesine akar olarak 1490-1491 tarihleri arasında yaptırılmıştır. Mimarı Abdul-ûlâ bin Pulad Şah, inşaat emini de Sücca bin Karaca’dır. 

Koza Hanı çeşitli dönemlerde Han-ı Cedid Evvel, Şimşek Hanı, Sırmakeş Hanı, Beylik Kervansaray, Beylik Han-ı Cedidi Amire, Beylik Yeni Kervansaray isimleri ile de anılmıştır. 

Han dikdörtgen bir avlunun çevresinde iki katlı olarak yapılmıştır. Doğusunda ise ahır ve depoların bulunduğu ikinci bir avlu bulunmaktadır. Hanın kuzeyindeki giriş kapısı taş kabarma bezeli abidevi bir görünümdedir. Girişin iki yanında dükkanların sıralandığı bir üst yapıya sahiptir. Üst kattan güneye, avluda depolara ve Orhan Camisi yönüne açılan üç kapısı daha bulunmaktadır. Üst katta 50, alt katta 45 odası olan hanın avlusunun ortasına bir mescit yapılmıştır. Sekiz yüzlü olan mescit, köşelerindeki sekiz ve arkadaki bir ayak üzerindedir. Alt kısmında şadırvan vardır. 

Orijinal durumunda hanın üzeri kubbe ile örtülü iken, yapılan onarımlarla üst örtüsü çatıya dönüştürülmüştür.

Raif Kaplanoğlu

Bursa şehrinin göz bebeği, Osmanlı'nın mirası, tarihin derin dokuları, doğallığın tadı, ipeğin zerafeti, ıhlamur kokularının yayıldığı, güneşin başka aydınlattığı, fotoğraf sanatçıların vaz geçilmezi, ressamların tablolarına hayat veren, yerli ve yabancı tursitlerin Bursa' ya uğramadan geçemedeği, güler yüzlü esnafı ve çalışanları, dünyaca tanınan sanat şahaseri, "KOZA HAN". Koza Han 1491 yılında Sultan II.Beyazıd tarafından dönemin en iyi mimarlarından Abdül ula bin Pulat Şah`a İstanbul`daki eserlerine vakıf olarak yapılmıştır. Koza Han, geniş, dikdörtgen bir avlunun çevresinde iki katlı olan han'dır. Tam ortasında küçük ama muhteşem duruşu ile bir mescidin altında şadırvan. Mağazalarında kaliteli çeşitli ipek kumaşlar, ipek eşarplar, ipek şallar, aksesuarların yanında çeyiz ve ev tekstili ürünleri, iç giyim, gümüş ve değerli hediyelik eşyaların satışı yapılmaktadır.
Bursa'da Ulu Cami ile Orhan Cami arasında bulunan Koza Han 1491’de II. Bayezid tarafından dönemin mimarlarından Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul’daki eserlerine vakıf olarak yapılmıştır.Koza Han eskiden ipek böceği kozalarının satışının yapıldığı bir yerdi.Kozalardan elde edilen ipek kumaşlar Bursa'nın tekstil merkezi olmasında ilk rolü oynamıştır.Bursa ve çevresinde yaşayan kendilerini Manavlar olarak ifade eden yaklaşık 1000 yıldır bu topraklarda yaşayan Türkler İpek Böceği üreticiliğini yüzyıllardır yapmaktadırlar. Ortaasya'dan gelen bu gelenek burada da sürdürülmüştür.Son yıllarda sentetik (petrol ürünlerinden elde edilen) iplik ve kumaşlar yüzünden ipekböceği üreticiliği çok azalmıştır.Ancak atalarımızdan gelen bu önemli meslek ile üretilen ipek kumaşlar marka olmak isteyen moda sanayi için vazgeçilmemesi gereken materyallerdir.Koza Hanın içinde geniş, dikdörtgen bir avlunun çevresinde iki katlı olan han 95 odalıdır, tam ortasında küçük bir mescidin altında bir şadırvan vardır.Odalar artık mağaza halini almıştır. Hanın doğusunda eskiden konaklamaya gelenlerin atlarını bağladıkları ahır ve depoların bulunduğu Dış Kozahan denilen ikinci bir avlulu bölüm vardır.Uzunçarşı’ya mavi çinilerle süslü bir taç kapı ile açılır.Bu süslü kapı açık çarşı ve kapalı çarşı'ya açılır.Eski zamanlarda değişen adları;Ceddid-i Evvel,Şimşek Hanı,Beylik Kervansarayı,Beylik Hanı,Cedid-i Amire ve Yeni Kervansaray'dır.Koza Han halen Bursa ekonomisine ipekçilik alanında katkılarını sürdürmektedir. Üst katında ipek mamüllerini satan kaliteli dükkanların yanısıra alt katta da kafeteryalar mevcuttur.Hem ziyaret,hem ticaret hem de dinlenmek için Bursa'nın vazgeçilmezidir.

www.kozahan.org

 

Koza Handa 95 adet dükkan bulunmaktadır, bu dükkanların geneli Giyim ve İpek üzerine satış yapmaktadır.